Binnen het speerpunt Gendergerelateerd geweld in afhankelijkheidsrelaties heeft Stichting Nisa for Nisa vorig jaar het project ‘Versterking positie vrouwen zonder zelfstandig verblijfsrecht in Amsterdam Nieuw-West’ opgezet over het versterken van het netwerk van formele en informele organisaties rond vrouwen die zonder zelfstandige verblijfstatus in een extra kwetsbare positie verkeren. Hierbij ging het om het bespreekbaar maken en het vergroten van bewustzijn rondom het taboe dat bestaat op huwelijksdwang en -gevangenschap, gedwongen achterlating in het buitenland, eer gerelateerd geweld en huiselijk geweld bij vrouwen zonder zelfstandig verblijfsrecht. Het doel is om deze vormen van geweld te voorkomen, eerder te signaleren en de juiste hulp en ondersteuning te bieden.
Dialoogmethodiek
Nisa for Nisa gaan met vrouwen in de buurt het gesprek aan door het voeren van een dialoog. Zo hebben zij een dialoogsessie gehouden over zelfbeschikking – wat dit voor de vrouwen betekent en hoe zij dit in hun jeugd en relatie tot nu toe ervaren. Er komen vaak eigen ervaringen naar boven zoals hun partnerkeuze of het niet mogen studeren. Veel vrouwen weten niet dat zelfbeschikking een recht is en hebben daar later achter moeten komen. Moeders delen dat ze zich vaak onderdanig opstellen in hun relatie. Deze ervaringen van moeders hebben ook invloed op de dochters. De moeder is een rolmodel en hoe zij zich opstelt in haar relatie kan onbewust een voorbeeld vormen voor dochters, die dan dat patroon van de moeder kunnen herhalen. Als gevolg kan het zelfbeschikkingsrecht van de dochters ook in het geding komen. In gesprekken werd er verteld dat wat de vrouwen hebben meegemaakt ze niet meer kunnen veranderen, maar dat ze hun dochters wel een ander voorbeeld kunnen geven. Het blijkt voor de vrouwen lastig te zijn om los te breken uit patronen, maar dat de noodzaak hiervan wel is geland bij de vrouwen die meededen.
Bespreekbaar maken van de thematiek
Nisa for Nisa zet al jaren succesvol de dialoogmethodiek samen met Stichting Kezban in. Ze merken dan ook dat het steeds makkelijker is om deze thematiek met hun achterban te bespreken. Dit is van belang want het gebeurt nog steeds wat veel vrouwen niet altijd weten. Dit bleek uit een reactie van een voormalige verborgen vrouw op een opmerking van een andere vrouw. Tijdens een sessie zei zij dat er nu moderne vrouwen zijn en dat dit niet meer gebeurt. Als reactie reageerde een andere vrouw meteen: ”Ik ben ook een moderne vrouw en mij is dit wel overkomen. Als ik zwijg zijn er nog meer vrouwen die zwijgen en dan komt er nooit bewustzijn over wat er nog steeds gebeurt met ons”. Deze voormalige verborgen vrouw ervaarde pas rust toen haar man was overleden, maar toen kon ze niks. Ze heeft veel moeten groeien: ze sprak de taal niet en wist de weg niet met haar kinderen. Nisa for Nisa heeft haar toen geholpen om de weg in Nederland te vinden.
Terugblik op project
Met trots kijkt Nisa for Nisa terug op het project en de vrouwen die hebben deelgenomen. Veel vrouwen uit de groepen lopen al veel langer bij hen via andere activiteiten. Ze merkten dat kleine groepen werkt om een intieme setting te creëren om de thematiek te bespreken. Je ziet de groei bij de vrouwen in hoe ze dingen bespreken en hoeveel stappen deze vrouwen hebben gezet. Het thema is niet meer onbekend en de schaamte om erover te praten is weg. Een bijeenkomst met een ervaringsdeskundige liet dit ook goed zien aan de vrouwen: Er is leven na slachtofferschap.
Samenwerking
Nisa for Nisa heeft met verschillende organisatie gewerkt om de activiteiten van het project op te zetten. Zo hebben zij samen met Vrouw en Vaart en een ervaringsdeskundige een waardevolle empowerment training georganiseerd. Het was een goed moment om kennis te delen en samen te werken, en er werd veel herkenbare verhalen gedeeld over gemeenschappelijke problematiek. Hieruit is gekomen om ook met de Turkse vrouwen in hun achterban stappen te zetten en de thematiek bespreekbaar te maken. Doordat er nog een taboe heerst hieromheen, staan deze vrouwen nog erg aan het begin van participatie in de samenleving.
Ook is er samengewerkt met de Vrouwenrechtswinkel Amsterdam. Zij vertelden tijdens een grote bijeenkomst over vrouwenrechten en waar vrouwen terecht kunnen voor verblijfsrecht. Hierbij kwamen veel vragen naar boven en werden vrouwen geadviseerd om een keer bij de rechtswinkel langs te gaan. Er zijn veel afspraken gemaakt. Na een persoonlijk verhaal over achterlating, kwamen er signalen hierover naar boven die de vrouwen in hun omgeving meekregen. Als het kind het verkeerde pad dreigt op te gaan dan worden ze onder het mom van vakantie daar achtergelaten. De kinderen hebben geen papieren en geld om te kunnen reizen, ook kennen ze de weg en taal niet goed om vooruit te komen. Het inzetten van een persoonlijk verhaal laat duidelijk de impact zien van achterlating, maar het laat ook weten dat je hulp kan bieden. Nisa for Nisa probeert dan ook ouders te stimuleren kritisch na te denken over de effecten van achterlating, en kinderen een bewuste keuze te laten maken over partnerkeuze en het huwelijk.
Nisa for Nisa vindt dat er al veel aanbod, kennis en kunde ligt bij de verschillende organisaties. Met dit project wil Nisa for Nisa alle organisaties bij elkaar brengen zodat er een preventief groepsaanbod gezamenlijk wordt opgezet en het netwerk rond vrouwen die zonder zelfstandige verblijfstatus in een extra kwetsbare positie verkeren, verbetert.
