SPE in beeld – Sophia A-Tjak-Hiwat van Stichting Congada

© Bete Photography

Wie zijn de mensen achter de organisaties binnen het SPE-netwerk? Wat drijft hen en welke ambities hebben ze voor de toekomst? In SPE in beeld leren we vier taboedoorbrekende voorvechters van vrouwenemancipatie beter kennen. Sophia A-Tjak-Hiwat, oprichter en voorzitter van Stichting Congada, bevordert met haar stichting de zelfstandigheid, zelfredzaamheid en zelfverzekerdheid van vrouwen.  

Meekomen in de maatschappij
Met haar activiteiten haalt Sophia A-Tjak-Hiwat , oprichter van Stichting Congada, vrouwen uit een sociaal isolement. Sophia, die in 2009 zelf in een isolement raakte, weet als geen ander hoe belangrijk dit is. Ze kwam in een zware depressie terecht en kreeg daarbij angstklachten. Met hulp van een psycholoog klom ze uit het dal, en ze besloot maatschappelijk actief te worden. Na een geslaagd bewonersinitiatief én een functie als een van de eerste buurtambassadeurs van Zuidoost richtte ze een eigen stichting op – een grote droom die uitkwam. Met Stichting  Congada biedt zij vrouwen trainingen aan over onder andere presenteren, effectief communiceren en budgetteren, zodat ook zij hun dromen kunnen waarmaken. Want, zo zegt Sophia: “Het is niet dat die vrouwen het niet kunnen, maar het is dat ze de tools missen.” 

De vrouwen waar zich met haar Stichting Congada voor inzet hebben vaak een negatief zelfbeeld of cijferen zichzelf al jaren weg. “Congada is er voor vrouwen met een chronische aandoening, vrouwen die een grote afstand hebben tot de arbeidsmarkt, en vrouwen die onzichtbaar ziek zijn doordat ze psychische klachten hebben. Vrouwen die moeilijker meekomen in de maatschappij en niet durven te praten over wat ze meemaken, waardoor ze vereenzamen.” 

Financiële hulp 
Niet zelden missen er tools op financieel gebied. Sophia ziet dat veel vrouwen geen idee hebben hoe hun financiën eruitzien, of hoe ze prioriteiten moeten stellen. “Wij zagen veel vrouwen die bij de schuldsanering zaten of bij de voedselbank liepen. Daarom heb ik een project opgezet waarbij ik vrouwen hielp met het op orde krijgen van hun huishoudboekje.” Daarnaast zijn er bij Congada veel vrouwen die er – net als Sophia ook deed- van dromen een eigen bedrijf te starten. Dat gaat niet als je diep in de schulden zit, of als je niet eens weet wat er binnenkomt en wat je overhoudt, legt Sophia uit.  

Hulp en handvatten bij financiële zelfredzaamheid alleen is niet genoeg. Congada biedt daarom ook veel trainingen op het gebied van zelfverzekerdheid. Want, zo zegt Sophia: “Ik denk dat bijna alles te leren is. Als je een eigen bedrijf hebt, moet je wel durven je producten aan de man te brengen. Dus je moet ook aan jezelf gaan werken als je onzeker bent. Als je bijvoorbeeld nog niet durft te spreken moet je dat gaan oefenen.”  

Financiële kwetsbaarheid door AOW gat
Een van de trainingen waarbij vrouwen meer kunnen leren over financiën valt binnen het project ‘Zorgeloos met pensioen’, dat Sophia recent opzette. Dit project bereidt vrouwen voor op hun pensioentijd. De meeste vrouwen uit de doelgroep van Congada krijgen wanneer zij met pensioen gaan te maken met een AOW-gat. Om in aanmerking te komen voor een volledig AOW, moet je namelijk de 50 jaar voordat de AOW-uitkering ingaat in Nederland gewoond hebben. De AOW wordt gekort met twee procent voor ieder jaar dat je ‘mist’. Slechts een klein deel van de doelgroep van Congada komt aan die 50 jaar. Veel van hen hebben straks dus geen volledig AOW opgebouwd. Maar de meeste vrouwen die Sophia tegenkomt zijn helemaal niet bezig met het naderende AOW(gat). “Ze denken dat iedereen in Nederland AOW krijgt. Maar je krijgt niet allemaal hetzelfde bedrag! De groep van mijn generatie zit nu met de gebakken peren, want daarvan krijgen sommigen maar 400 euro, anderen 600.” Daarbij hebben veel van de vrouwen uit de doelgroep voor uitzendbureaus gewerkt waar ze weinig tot geen pensioen opbouwden. “Sommigen schrikken er enorm van als ze daarachter komen. En wat doen ze dan? Ze blijven doorwerken. Ik heb mensen van in de zeventig die nog steeds voor een uitzendbureau werken omdat ze niet rondkomen.” 

Daarom creëert Sophia bewustwording, en biedt ze vrouwen handvatten zodat ze niet financieel in de problemen komen. Zo kunnen vrouwen van alle leeftijden bij Congada onder andere leren boekhouden, verstandig om te gaan met geld of een bedrijfsplan te schrijven. Financiële zorgen, of dat nu vóór of na de AOW-leeftijd is, kunnen zorgen voor veel stress en gezondheidsklachten, sociale isolatie en schaamte. Sophia probeert thema’s als schulden en financiële afhankelijkheid daarom bespreekbaar te maken: onder andere met een (online) spreekuur, waar vrouwen bij haar terecht kunnen voor een luisterend oor en advies.   

De kring van Congada
Dat vrouwen dankzij de tools die zij bij Stichting Congada aangereikt krijgen hun volledige potentieel bereiken blijkt uit de vele succesverhalen. Zoals de deelnemer van het eerste uur die nu haar eigen bedrijf heeft. “Ze kan koken als de beste, maar was erg onzeker. Zij heeft meegedaan aan alle projecten die ik met de stichting heb opgezet en een aantal jaar onder de paraplu van Congada gewerkt. Nu, zo’n tien jaar later, is ze voor zichzelf begonnen.” Zo zijn er nog meer vrouwen die begonnen zijn bij Congada als deelnemer of vrijwilliger, alle trainingen hebben doorlopen en vervolgens doorgroeien. Zij zijn weer een voorbeeld voor andere vrouwen. Sommigen halen via de stichting de benodigde certificaten om in de cateringsector te kunnen werken, en gaan aan de slag bij Congada Catering, Sophia’s eigen cateringbedrijf. En wanneer een vrouw voor zichzelf begonnen is, kan Sophia bijvoorbeeld stagiaires aanleveren. Dit is ook wat ze met Congada wil (blijven) bereiken. “Dat we een soort kring vormen om elkaar en dat we elkaar overal kunnen vastpakken en kunnen helpen om een grotere groep vrouwen te bereiken.” 

Sophia hoopt dat in de toekomst haar drie dochters het werk van haar stichting zullen voortzetten. “Ik heb ook 2 kleindochters, hen vertel ik dat ik Congada ook voor hun heb opgezet. Zodat als ik er straks niet meer ben, zij vrouwen een podium geven om zichtbaar te zijn en hun stem te laten horen.”