Wie zijn de mensen achter de organisaties binnen het SPE-netwerk? Wat drijft hen en welke ambities hebben ze voor de toekomst? In SPE in beeld leren we vier taboedoorbrekende voorvechters van vrouwenemancipatie beter kennen. Roëlla Lieveld, oprichter en directeur van stichting Share Network, zet zich al meer dan 10 jaar in voor slachtoffers van seksueel misbruik en mensenhandel. “Je verhaal delen zorgt voor het tegenovergestelde van schaamte.” 

© Bete Photography

Helden 

De naam Share Network staat voor de kracht van het delen van verhalen. De stichting, die Roëlla in 2016 opzette, ondersteunt slachtoffers en creëert bewustzijn rondom mensenhandel en seksueel misbruik. Roëlla: ‘We noemen het mensenhandel, maar het uitbuiten van iemand om er zelf profijt van te maken is eigenlijk gewoon moderne slavernij. Ondanks dat we sinds de me-too-beweging veel meer horen over seksueel misbruik is het nog steeds een taboe en vinden veel mensen het niet fijn er over te praten. Terwijl we allemaal wel iemand kennen die het heeft meegemaakt: er zijn onderzoeken waaruit blijkt dat 1 op de 3 vrouwen en 1 op de 5 mannen survivor van seksueel misbruik is.’ 

Roëlla’s drijfveren vinden hun oorsprong in de Verenigde Staten, waar ze werkzaam was en tijdens welzijnswerk in contact kwam met vrouwen die uitbuiting of misbruik hadden meegemaakt. Hun verhalen maakte een grote indruk op haar en ze startte een wekelijkse bijeenkomst met ruimte om ervaringen te delen. ‘Deze vrouwen werden mijn helden. Zelf had ik dingen uit mijn verleden waar ik veel schaamtegevoel bij had, maar zij spraken openlijk over hun verleden en vonden daardoor de kracht om door te gaan met hun leven.’ Het contact met de vrouwen inspireerde Roëlla eenmaal terug in Nederland haar eigen stichting te starten.  

Share Network biedt verschillende programma’s aan rondom empowerment, educatie en werk. Hun doelgroep bevat veel vrouwen met een migratieachtergrond: uit oost Europa, het Caribisch gebied en West-Afrika. Er zitten vrouwen bij die als kind al verhandeld zijn of uit gebroken gezinnen komen. Via via staat de stichting in contact met een groep LBTQ-vrouwen uit een AZC. ‘Velen van hen zijn naar Nederland gekomen voor asiel nadat ze onderdrukking en geweld meemaakten: mensenhandel, uitbuiting of conversion rape [red. het verkrachten van een niet-heteroseksuele vrouw met homofoob motief]’. Onder andere voor hen biedt Share Network een gemeenschap. “Mensenhandel gebeurt erg underground, veel vindt ook online plaats. De meeste vrouwen komen via mond op mond-reclame bij ons terecht. Daarnaast gaan we af en toe langs bij safe houses of in de jeugdzorg.” 

Nieuwe toekomst: empower, educate, employ 

Om de behoeftes van cliënten centraal te stellen werkt Share Network vanuit wat ze de ‘3E’ aanpak’ noemen: empowereducate en employ. ‘Ik wilde een soort ‘hero syndrome’ tegen te gaan, waarbij ik zelf ging invullen wat de beste oplossingen zouden zijn. Daarom ben ik onze cliënten echt gaan vragen: wat heb je nodig? Wat zou je willen? Daar kwamen simpele en duidelijke antwoorden op. “Ik wil gewoon een goede moeder zijn” of “Ik wil werken, onderdeel zijn van een gemeenschap en als normaal gezien worden”. Dit heeft de basis gelegd voor de 3E strategie.’  

De empower-programma’s creëren een fundament, thuisgevoel en gemeenschap. ‘Hierdoor weten mensen bij wie ze kunnen aankloppen bij tegenslag en durven ze stappen richting de toekomst te zetten.’ Zo biedt de stichting bijvoorbeeld dansworkshops aan, waarbij slachtoffers in een veilige setting weer controle over hun lichaam verkrijgen. Tegelijkertijd werken deelnemers hier aan hun fysieke gezondheid en oefenen ze met het overwinnen van angst, sociale vaardigheden en groepsdynamiek. 

De peilers educate en employ zijn gericht op een terugkeer naar de arbeidsmarkt.  

Via de Share Academy worden survivors, maar ook andere ondergerepresenteerde doelgroepen, opgeleid om aan de slag te gaan in de ICT-sector. Daarnaast werkt de stichting samen met het bedrijfsleven voor het aanbieden van stageplekken. ‘De weg naar de arbeidsmarkt is belangrijk, want zo’n 80% van de slachtoffers van mensenhandel wordt opnieuw slachtoffer. We proberen met onze programma’s financiële onafhankelijkheid te creëren, zodat ze niet terugvallen in een vicieuze cirkel van uitbuiting’. 

De kracht van de ervaringsdeskundige 

Voor de toekomst hoopt Roëlla dat steeds meer vrouwen waar Share Network mee werkt leiderschapsposities zullen nemen bij het bespreekbaar maken van de thematiek. ‘Ik geloof echt in de kracht van de ervaringsdeskundige. Het gebeurt nu ook al een beetje: dat cliënten na deelname aan onze programma’s zelf survivor leaders worden en vanuit hun ervaring anderen kunnen helpen. Dat is prachtig om te zien.’