Wie zijn de mensen achter de organisaties binnen het SPE-netwerk? Wat drijft hen en welke ambities hebben ze voor de toekomst? In SPE in beeld leren we vier taboedoorbrekende voorvechters van vrouwenemancipatie beter kennen. Rafia Aallouch, oprichter en directeur van Stichting Home Empowerment, maakt zich hard voor vrouwen en gezinnen die slachtoffer zijn van huiselijk geweld.

© Bete Photography

Een laagdrempelige aanpak 

Rafia Aallouch (socioloog), die zelf jarenlang in een gewelddadig huwelijk zat, richtte Stichting Home Empowerment (SHE) op vanuit haar inzichten dat er iets miste in het bestaande hulpaanbod rondom huiselijk geweld. “Formele hulpinstanties zijn voor slachtoffers toch vaak een ver-van-mijn-bed-show”, vertelt Rafia. “Daarvoor moet je zelf de telefoon kunnen oppakken, kunnen bellen en jezelf aanmelden. Dat doen deze vrouwen niet, die durven niet in hun uppie die contacten te leggen”. Deze vrouwen die hierdoor niet altijd in beeld komen bij reguliere hulpverlening weet SHE wél te bereiken. De doelgroep bestaat voornamelijk uit meisjes en vrouwen met een migratieachtergrond, maar ook mannen maken gebruik van SHE. Rafia: “Stichting Home empowerment is er echt voor mensen die zelf niet uit een gewelddadige situatie kunnen komen en daar hulp bij nodig hebben. Mensen die niet zelfredzaam zijn, de taal niet beheersen, nieuw zijn in Nederland – of mensen die al jarenlang in een huiselijk geweld situatie zitten en niet weten hoe ze eruit moeten komen.” De stichting ondersteunt ruim 250 gezinnen op jaarbasis, maar tijdens de coronacrisis is dit aantal verdubbeld, vertelt Rafia: vrouwen die eerst nog af en toe wat rust hadden omdat hun partner buiten de deur werkte, zitten nu non-stop in gewelddadige situaties.  

Steun en ambassadeurs
Slachtoffers van huiselijk geweld hebben vaak veel vragen en twijfels, merkt Rafia. Ze zijn bijvoorbeeld bang voor de gevolgen als ze een instelling bellen, of geven aan dat de stap naar hulp voor hen nog te moeilijk is om te zetten. “Er zijn vrouwen die ons stiekem vanuit huis bellen of appen, en vragen stellen als: hoe veilig is het voor mij om een melding te doen? Worden mijn kinderen niet afgepakt, en wordt mijn verblijfsdocument niet stopgezet?” SHE werkt daarom met ambassadeurs: vrouwen die zelf huiselijk geweld meemaakten, en meestal zelf door SHE zijn geholpen. Zij fungeren als voorbeeld, zorgen voor begrip en wekken vertrouwen, wat voor deze doelgroep misschien wel éxtra belangrijk is. 

Vanaf het moment dat vrouwen met SHE in contact komen worden ze aan de hand meegenomen en ondersteund in de mogelijke vervolgstappen. Rafia: “Als wij een melding krijgen dat er een vrouw thuiszit die wordt mishandeld kunnen wij gelijk met haar mee, naar de politie, Blijfgroep of Veilig Thuis.” Moeders uit het netwerk van SHE kunnen op de kinderen passen als iemand bijvoorbeeld aangifte moet doen, of naar de psycholoog moet. Als een vrouw nog geen stappen durft te zetten, stimuleert SHE haar om met hen over de situatie te praten. Op die manier blijft ze in ieder geval in beeld voor hulp. Als het slachtoffer eenmaal in contact is met formele instanties blijft SHE op de achtergrond monitoren. “We laten niet los totdat de cliënt helemaal goed geholpen is.” 

Zichtbaar in de wijk 

Wat SHE zo krachtig maakt? Rafia: “We zitten in de wijk en in de leefwereld van de mensen.” Zo is er een huiskamer, en een praattafel waar allerlei onderwerpen aan bod komen. Ook is SHE aanwezig op basisscholen, waar ambassadeurs voorlichtingen geven aan moeders tijdens koffie-ochtenden. Vrouwen  die het niet breed hebben kunnen via SHE kleding en voedselpakketten ophalen. “Zo zijn er eigenlijk verschillende manieren om contact warm te houden met mensen in de wijk.” Ook organiseert SHE trainingen en coachingsessies voor vrouwen, bijvoorbeeld om hun weerbaarheid te vergroten. Vrouwen die slachtoffer zijn van huiselijk geweld maar er nog niet over durven praten kunnen deze trainingen ook volgen. “Op deze manier bereiden we vrouwen voor om de stap naar hulp te zetten, als ze het op dat moment nog niet aandurven. We geven ze handvatten om er naartoe te werken.”   

Praten over seksuele diversiteit 

Dit jaar voert SHE voor het eerst een project uit in het kader van seksuele diversiteit, waarbij ze in een serie bijeenkomsten LHBTIQ+ identiteiten bespreekbaar maken met moeders en dochters, ter preventie van geweld binnen gezinnen. Rafia ziet bij haar achterban namelijk dat schaamte en taboes rondom seksuele diversiteit binnen gezinnen kan leiden tot geweld tegen een kind dat LHBTIQ+ is. “Bijvoorbeeld het verhaal van een moeder die haar zoon de opdracht gaf om haar dochter, die op vrouwen valt, helemaal kaal te scheren. Daarna sloot ze haar dochter op zonder eten en drinken, zodat ze spijt zou betuigen en weer “normaal” zou worden”. Door seksuele- en genderdiversiteit bespreekbaar te maken en de liefde tussen moeders en dochters centraal te stellen wil SHE helpen dergelijk geweld tegen te gaan.  

Dankbaarheid 

Wanneer we vragen naar succesverhalen van vrouwen die door SHE geholpen zijn, begint Rafia te glimlachen. Ze heeft zó veel mooie voorbeelden. “We hebben een vrouw geholpen die thuis opgesloten zat, in een situatie vol huiselijk geweld. Ze had nooit contacten. Nu heeft ze een rijbewijs, een baan en een mooi leven. Een andere vrouw werd door haar ouders mishandeld vanwege haar geaardheid, maar is met de hulp van SHE uit die situatie gekomen. Ook zij heeft een mooie baan en een leuk leven. Ze heeft nu een partner waar ze kinderen mee heeft, en er is na een lange herstelperiode ook weer fijn contact met haar ouders, die haar partner nu ook accepteren”. Het is dankbaar werk, dat Rafia met SHE verzet: “De dankbaarheid van mensen die we helpen hun leven weer op te pakken is het mooiste van ons werk.”